Onderhandelen. Je ontkomt er niet aan. Ook niet of misschien juist niet binnen een (open) relatie. Het is de kunst is om een win-win situatie te ontwikkelen. Die ontstaat niet als je te toegeeflijk bent, maar ook niet als je je te hard opstelt. Het werkt ook niet als je de ander blind gelooft op wat hij zegt, of juist bij alles wantrouwt.

De sleutel vind je door niet alleen zelf te willen winnen, maar de ander ook gunt om te winnen.

Emotioneel monster

We hebben weer veel ruzie de laatste tijd. Steeds neem ik alle verantwoordelijkheid voor alle ruzies op me. Elke ruzie lijkt zijn oorsprong te hebben bij mij.

Als er iets gebeurt wat mij triggert, probeer ik niet meer direct te reageren. Ik dwing mezelf om te luisteren in plaats van gehoord te willen worden. Ik dwing mezelf om vragen te stellen in plaats van mijn mening of oordeel te geven. Ik dwing mezelf me om vanuit mijn kwetsbaarheid te reageren in plaats vanuit mijn boosheid.

Nu wordt voor ons allebei duidelijk dat mijn man wel degelijk een rol heeft in het geheel.

Mijn valkuil zit in mijn directe, primaire reactie. Maar hij kan onmogelijke situaties creëren die ons allebei ondermijnen.

Mijn andere houding heeft ons de afgelopen maand rust en mooie inzichten gebracht. Maar nu vallen we toch weer terug in ons oude patroon. Het lukt ons niet om dit emotionele monster te beteugelen.

Tijd voor een nieuw experiment

‘We moeten hier iets mee,’ zegt mijn man verdrietig. Ik neem zijn handen in de mijne. Het wordt tijd voor een nieuw experiment.

‘Oké, ik heb een idee,’ begin ik. Mijn man begint gelijk te grijnzen. Hij houdt van vrouwen die initiatief nemen en hij houdt ook van leuke experimentele plannen.
‘De piek van onze ruzies ligt volgens mij rondom ons loverbezoek. Mee eens?’
Hij knikt.
‘Er is vaak ruzie voordat ik wegga,’ zegt hij. ‘Daardoor kan ik niet meer genieten als ik bij haar ben. Daardoor voel ik me schuldig bij het vrijen. Dus dat is echt vervelend.’

Hij heeft gelijk en hij brengt het zo mooi, alsof het ons overkomt. Maar laat het helder zijn: hij bedoelt hier echt mij.
‘Ik heb juist moeite met thuiskomen,’ zeg ik. ‘Jij bent dan vaak afstandelijk. Als ik terugkom van hem, maar ook als jij terugkomt van haar. Ik weet dan niet of je nog wel van me houdt.’

‘Ik hou voor altijd en altijd van jou.’ Hij kruipt wat dichter tegen me aan maar ik ben nog niet klaar met hem.
‘Dus misschien is het een idee dat het mijn verantwoordelijkheid wordt dat er geen ruzie is op de twee dagen voordat jij weggaat en dat jij verantwoordelijk bent voor de dag dat je terugkomt of dat ik terugkom?’

Hij gaat rechtop zitten. Eigenlijk beviel het hem wel, toen ik nog alle verantwoordelijkheid op me nam. Dit klinkt een stuk spannender. Voor hem.

‘Dus: ook als jij ruzie maakt als jij terugkomt, is het toch mijn schuld?’
Ik moet een lachje onderdrukken.
‘Zoiets, ja.’
Hij begint keihard te lachen.
‘Briljant plan, schatje. Ik denk echt dat dit gaat werken.’

Succesvol onderhandelen in 5 stappen

Professor Roger Fisher is geestelijk vader van de Harvard-methode. Een handleiding voor onderhandelen. Hij stelde vijf vuistregels op.

 

1. Scheid de mensen van het conflict.
   Wees zacht op de relatie en hard op de inhoud.
   Dus niet: jij bent vaak afstandelijk, maar wel: er is veel ruzie.
2. Benadruk belangen en zienswijzen in plaats van standpunten.
   Door een standpunt in te nemen, heb je niet veel ruimte. ‘Als jij dat doet, kap ik ermee.’ Dit is misschien een extreem standpunt, maar het maakt wel duidelijk dat er geen ruimte meer is. Want of je moet er echt mee kappen als het gebeurt, waarmee je iets doet wat je diep in je hart niet wil. Of je kapt er niet mee en je wordt daarmee ongeloofwaardig.

Bedenk dat achter elk standpunt een visie en een belang zit. Het belang in ons geval zou kunnen zijn dat we de ruimte willen hebben om het fijn te hebben bij onze lover, maar dat we ook willen dat het thuis net zo leuk en liefdevol is als daar.

3. Bedenk eerst en beslis later.
   Laat ruimte over voor meerdere alternatieven en brandt de ideeën van je partner niet meteen af omdat je je eigen ideeën veel beter vindt.
   b. Vraag door, om echt te begrijpen wat je partner bedoelt. En verplaats je in je partner als hij of zij moeite heeft met jouw idee.
   c. Gebruik creativiteit om te onderzoeken of meerdere opties misschien verbonden kunnen worden.
4. Gebruik objectieve criteria.
   Een duidelijke afspraak is SMART: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden.
5. Denk aan het beste alternatief.
   Wat had je kunnen bereiken zonder de onderhandeling? Wij hadden waarschijnlijk weer hulp ingeroepen. Wat ook geen slechte optie was.

Let hierbij op dat elke crisis wordt verhoogd door de volgende factoren:

• Een hoge inzet (ik ga je verlaten);
• Een korte tijd (dat doe ik nu);
• Vijandigheid (want je kiest nooit voor mij);
• Onzekerheid (en als ik het niet nu doe, dan in elk geval morgen)

Fisher gebruikte deze methode met name bij internationale betrekkingen, maar relaties kunnen soms internationale betrekkingen in het klein zijn. Nu is een relatie wel een hele kleine organisatie. Daarom is het erg belangrijk dat beide partners aan elkaar gewaagd zijn, als het op onderhandelen aankomt.

Beide partners hebben de verantwoordelijkheid om te zorgen dat de onderhandeling ook echt een win-win wordt. Dit voorkomt dat de ‘zwakste’ het onderspit delft of zich genoodzaakt voelt om de hierboven genoemde crisisverhogende factoren in te zetten.

Wil het zeggen dat je nooit meer ruzie mag maken, dat je niet meer onredelijk mag zijn, dat je geen fouten meer mag maken? Natuurlijk niet. Elke relatie kent deze fasen. Het helpt echter wel om de verantwoordelijkheden te verdelen. Op die manier zullen beide partners vooraf hun best doen om ‘gedoe’ te voorkomen. En mocht het toch misgaan, dan is ook gelijk helder wie als eerste het initiatief neemt om het weer goed te maken. Zo krijgen moeilijke situaties geen kans om te escaleren.

Heb je me gemist?

‘Zullen we even buiten een kop thee drinken?’
Ik kom net terug van mijn lover en mijn man heeft al een dampende pot thee klaarstaan. Op ons bankje achterin de tuin is het heerlijk warm.
‘Hoe heb je het gehad?’, vraagt hij.
‘Het was fijn!’
Die bezoekjes aan onze lovers zijn net mini-vakanties. Momenten van rust in ons hectische leven. Dankzij onze lovers ontdekten wij dat we in onze eigen relatie ook meer rustmomenten samen moesten inbouwen. Alles draaide om ons werk en de kinderen en niet om quality time voor ons. Dat hebben we nu toch maar mooi bereikt.
‘Heb je me gemist?’
Mijn man denkt even na.
‘Eigenlijk niet.’

Ik zucht. Fijn, dan heeft hij het ook goed gehad zonder mij.

Waarover onderhandelen jullie in je relatie? Wat zijn jullie tips & tricks? Is het ook weleens helemaal misgegaan? Hoe kijk je daar nu op terug? Ik ben zoals altijd heel benieuwd naar jullie verhalen.

Rhea Darens

EFT-relatietherapeut