Ik wil een blog schrijven maar ik staar alweer een uur naar het beeldscherm. Ik heb genoeg te vertellen maar het komt er vandaag niet uit. Ik kijk naar mijn man die in zijn krant verdiept zit en heb ineens een idee.

‘Wil jij een gastblog voor me schrijven?’

‘Een gastblog?’

‘Ik denk er ineens aan. Lezers van mijn blog vragen wel vaker naar jouw kant van het verhaal…’ Ik denk aan een Twitter-volger die Vreemdgaan of een open relatiehad gelezen en nieuwsgierig was naar de beleving van mijn man.

‘Haha’, mijn man legde zijn krant weg, ‘dan heb ik al een titel.’ Hij kijkt me uitdagend aan en vervolgt: ‘Help, mijn vrouw wil een minnaar!’

Ik moet ook lachen. ‘Je mag er hélemaal je eigen invulling aan geven.’

‘Goed. Maar niet vanavond.’

Jammer genoeg was mijn plannetje niet gelukt om mijn writersblock op hem af te schuiven. Maar ik was wel heel erg nieuwsgierig wat hij zou gaan schrijven.

Ik heb er drie maanden op mogen wachten. Met zijn blog, werd ook weer alle pijn van toen opgerakeld. Míjn vreemdgaan, zíjn boosheid. Onze keuze voor de open relatie, de worstelingen. De heftigheid was er wel af, maar toch een kleine therapie op zich. Een pijnlijk en uiteindelijk ook mooi proces dat ons wéér dichter bij onszelf en bij elkaar bracht.

Maar zijn blog maakte wel weer heel duidelijk voor mij dat hij het mij nog steeds niet helemaal vergeven had. Iets wat ik eigenlijk wel wist. En begrijp. Maar nu het zo zwart op wit te stond, kon ik er niet omheen en ik realiseerde me hoe belangrijk het voor mij was. Ik besefte ook dat het niet alleen om hem ging en of hij mij wilde vergeven. Het ging er ook om of ik mezelf kon vergeven. Dat is misschien nog moeilijker dan een ander vergeven.

Vergeven: zo mooi, zo moeilijk

Als je kunt vergeven, kun je loslaten. Het maakt daarbij niet uit of het om de ander, jezelf of allebei gaat. Vergeven doe je in een paar stappen, waarvan ik er al een aantal in vorige blogs heb besproken: je uitspreken, ruzie maken, patronen hierin ontdekken, je kwetsbaar opstellen en goedmaken. De laatste –goedmaken- zou je in deze context kunnen zien als vergeving vragen.

Vergeving wordt je gegeven. Het is een gift. Een gift uit het hart. Toch is er voor vergeven ook een volgorde:

1. Ben je zover dat je de ander echt wil vergeven?
   Voel. Voel of je écht zover bent om te kunnen vergeven. Ben je de pijn van het leed helemaal aangegaan? De pijn, de schaamte, de schuld. Als dat niet zo is, voel dan wat je nodig hebt. Spreek dit uit naar de ander.
2. Wil de ander vergeven worden?
   Door te zeggen dat je een ander vergeeft, wijs je de ander ook als de schuldige aan. Er bestaat een kans dat die ander die rol helemaal niet accepteert. Dat die ander vindt dat jullie beiden ‘schuldig’ zijn en dat pas wanneer jij je schuld óók accepteert, hij of zij bereid is om vergeven te worden. Neem dit ter harte en onderzoek dit. Ben jij op jouw beurt wel bereid om jouw deel van de verantwoordelijkheid te nemen (als die er is)?
3. Stel dat een ander zich niet als schuldige ziet, of dat de ander er niet meer is (bijvoorbeeld in het geval van overlijden) dan kan het helpen om jezelf momenten te herinneren waarin jij fout was. Waarin jij verlangde om vergeven te worden.
4. Het vergeven zelf begint met een actie. Heel eenvoudig door te zeggen ‘het is goed’. Maar het is vooral het gevoel dat je hebt, waaraan je merkt, dat je iemand écht vergeven hebt.

Vergeven is niet hetzelfde als vergeten en dat hoeft ook niet. Het zorgt er wel voor dat je de gebeurtenis met andere ogen bekijkt. Milder en met meer compassie. Zowel naar de ander als naar jezelf.

 Niet het verleden maar de toekomst is belangrijk

Bij vergeven kijk je niet meer naar het verleden, maar naar de toekomst. Je breekt de muren af van de emotionele gevangenis in de vorm van boosheid, weerstand, afgunst, wraak en gaat de (onbekende) vrijheid tegemoet . Vergeven is een vorm van groeien naar het bereiken van emotionele volwassenheid.

Who’s to blame ?

Het is makkelijk als in het vergevingsproces echt een schuldige kan worden aangewezen en dat deze schuldige ook echt deze rol aanvaardt. Dat hij of zij  berouw toont, het oprecht probeert goed te maken. Maar soms is dat niet mogelijk. Bijvoorbeeld om de eenvoudige reden, omdat iemand overleden is.

Vergeven is een proces dat tijd nodig heeft. Het kan zelfs erg lang duren, dat geeft niet zolang het je niet belemmert.

Iteke Weeda, sociologe en emerius hoogleraar emancipatievraagstukken, schrijft het heel treffend in haar boek Liefde in vele facetten:

“De dag waarop een kind zich realiseert dat alle
volwassenen imperfect zijn, wordt hij adolescent,
de dag waarop hij ze vergeeft wordt hij volwassen,
en de dag waarop hij zichzelf vergeeft, wordt hij wijs.”

Toen mijn man zijn gastblog eenmaal had geschreven, was ik trots. Trots op hem, op mij, op ons.

Wij zijn nog niet helemaal volwassen en worden het misschien ook nooit helemaal. Maar we zijn al een heel eind en dat voelt goed. Dit maakt het proces waardevol.

Zitten jullie nog middenin dit proces ? Besef dan dat jullie dit niet alleen hoeven te doen. Soms helpt het om iemand in vertrouwen te nemen. Ik vervul die rol graag, maar het kan net zo goed een goede vriend of vriendin zijn of je lover.

Rhea Darens
Relatietherapeut