“Ik ga naar bed denk ik.” Mijn man staat op, pakt zijn mok en loopt naar de keuken.
“Ik ook.” Zeg ik gretig en sta ook op.
Mijn man draait zich om.
“Ik ben wel echt moe schat en moet morgen erg vroeg op…”
Ik glimlach.
“Geen punt, ik zal je met rust laten vanavond…” Stel ik hem gerust. Ik ben verliefd op een collega en die verliefdheid vier ik volledig bot op mijn man. In het begin vond hij al die sekslust erg vermakelijk, maar nu we een paar weken verder zijn en mijn libido op volle toeren blijft draaien, merk ik soms ook enige onrust. Alsof ik een hongerig dier ben en hij een proviandkast, waarvan de bodem in zicht komt, zonder dat het duidelijk is of die wel op tijd aangevuld kan worden.

Verliefdheid is een enorme kracht. Het brengt en vreet energie tegelijkertijd. Bij monogame stellen leidt het verliefd zijn op je partner tot een goede relatie. Het wil niet perse zeggen dat verliefd zijn ook garant staat dat je de beste partner aan de haak slaat. Maar dankzij allerlei biologische processen in je lichaam , zie je die negatieve kanten niet, alleen de positieve. Uit onderzoek van Bartels en Zeki blijkt dat zowel de amygdala als  de temporaalpool, de temporo-pariëtale overgang en de mediale prefrontale cortex onderdrukt of gedeactiveerd worden.

Oftewel…. mensen lijken hun sociaal slimme hersendelen als het ware uit te schakelen, waardoor ze bijna kritiekloos, hun geliefde op een podium zetten.

Voor een monogame relatie is dat niet verkeerd. Wordt je echter verliefd op een “ander”, zowel in een monogame als in een niet-monogame relatie, dan kunnen partners nog weleens schrikken. Het zal niet voor het eerst zijn, dat een relatie eindigt, vanwege een verliefdheid. Toch zijn er ook genoeg relaties die juist geen last hebben van een verliefdheid. Hoe werkt dat dan?

Robin Dunbar, een antropoloog en evolutionair psycholoog, beschrijft in zijn boek “De wetenschap van liefde en bedrog”twee hypothesen waar je  verliefden onder kan verdelen:

1. De afbuigingshypothese: Personen in deze categorie verliezen alle interesse voor andere ’gegadigden’. Heel nuttig in vaste relaties, omdat je focus dan louter en alleen op je partner ligt. Veiliger kan bijna niet. Wordt deze persoon echter verliefd op een ander, dan kan dat zich zelfs tegen de eigen partner keren. De geur van de vaste partner kan niet meer worden verdragen, net zo min als de aanraking, etc. De verliefdheid kan hier soms een soort absolute spirituele waarheid krijgen. “Als je zoiets voelt, moet het wel echt zijn.” Deze verliefden kunnen zich niet meer herinneren dat ze ooit net zo verliefd waren op hun eigen partner. Ze kunnen zich zelfs niet voorstellen, dat deze verliefdheid ook weer over kan gaan.

2. De aandachtshypothese: Personen in deze categorie worden zo door hun verliefdheid in beslag genomen, dat ze geen tijd meer hebben voor anderen. Dit lijkt op de vorige hypothese, er is echter een substantieel verschil. Bij hun is er nog ruimte voor afleiding. Deze verliefdheid is tijdelijker. Oftewel: zodra de eigen partner weer in beeld is, kan dit verliefde gevoel weer meer in juiste proporties komen te staan. Sterker nog: ik kan me voorstellen dat juist bij deze variant het verliefde gevoel “(seksueel) wordt botgevierd” op de partner. De oxcytocine en andere liefdeshormonen nemen in dit proces meteen toe. Oftewel: je hele lichaam spant samen, om je vaste partner weer op het (hoofd)podium te zetten.

Een verliefdheid hoeft dus niet het einde te betekenen van je relatie, het kan je relatie soms ook juist een impuls geven. Meer seks, meer geknuffel, meer gesprekken, meer energie. Besef dat het normaal is om te schrikken en besef ook dat het soms ook niet meer is dan een schrikreactie. Veel stellen praten er niet over. Dat is begrijpelijk. Voor een partner is jouw verliefdheid vaak bedreigender dan voor jezelf. Mocht het toch aan de orde komen, geef het dan ook echt de aandacht die het verdient. Praat er op zo’n moment bewust over met je partner. Bij welke categorie zou jij jezelf indelen? En bij welke je partner? Welke geruststelling hebben jij en je partner nodig? En lukt het om elkaar gerust te stellen?

Verliefdheden komen en verliefdheden gaan. Als relatietherapeut heb ik hier wekelijks mee te maken. Ik zie hoe makkelijk verliefdheden standhouden, zolang een verliefd stel niet samenwoont en ook hoe snel het af kan kalven als er wel samengewoond wordt en de eerste ruzies de revue passeren. De vuilnisbakken, de vaatwasmachine en het gemis van de kinderen (na een scheiding), kunnen heel gauw een eind maken aan die zielstrelende diepgaande gesprekken die er eerst waren.

“Ben jij nog verliefd op mij?” ik kriebel mijn man onder zijn kin.
“Soms.” Bromt hij. Hij is net wakker.
“Wanneer dan?”
“Als jij je bikini aanhebt.” Hij grijnst ondeugend, terwijl zijn ogen nog steeds dicht zijn.
“Ik ben veel te oud voor een bikini.” Mompel ik. De laatste foto van mij in bikini staat nog in mijn geheugen gegrift.
“Niet voor mij schatje en ook niet voor al die anderen op het strand.” Dat is wat verliefheid doet. Het maakt je ouder wordende huid glad, je pluizige haar fris en wild, je woorden wijs, je opmerkingen gevat, je ogen stralend en je rimpeltjes veel en veel kleiner. Tenminste voor de verliefde… Ik ben gek op verliefdheden. Zeker op die van mijn man.

En….als het om een verliefdheid op een  ander:

Besef dat dit je kan verblinden. Geniet ervan, neem het mee naar huis en besef dat het ook weer over gaat.

Wie herkent zich in de bovenstaande blog? Hoe gingen jullie ermee om? Schrijf je reactie. Ik ben zoals altijd heel erg benieuwd.

Met vriendelijke groet,

Rhea Darens